Ўтган ҳафта ўзбек футбол ихлосмандлари футболимизда рўй берган эътиборга молик кўплаб воқеа-ҳодисаларга гувоҳ бўлишди. Жумладан, Суперлига баҳслари якунланиб, совриндорлар ва қуйи лигага тушиб кетувчи жамоалар номи маълум бўлди. Шунингдек, Про-лигада мавсум чемпиони аниқланди ва...

Мулоҳазамизни Суперлигадан бошлай қолсак... Айтинг-чи, мавсум аввалида қарийб икки-уч йилдан буён молиявий муаммолар гирдобига тушиб қолган ва камига таркибини бир қатор тажрибали футболчилар тарк этган «Насаф», шунингдек, доимо ўртамиёналар қаторида эътироф этиладиган АГМК йил сўнгида совриндорлар қаторидан жой олади, деса ишонармидингиз? Йўқми? Демак, улар бунга ишонишди, интилишди ва якунда мақсадга етишди. Юқори ўринларни эгаллаш учун бўлган истак ва хоҳиш бу жамоаларга мавсумни муносиб ўринда якунлаш имкониятини туҳфа этди. Улар қайсидир маънода инқилобий натижа қайд эта олишди.

Икки йилдан буён элитада қолиш учун курашаётган «Бухоро»да эса ҳеч қандай мақсад ва истак йўқлиги клуб қайд этган натижаларда намоён бўлди ва жамоа ҳақли равишда Про-лигага равона бўлди. Тўғри, жамоа мухлислари билан бир қаторда кўпчилигимиз ҳам бу кўҳна шаҳар жамоасидан инқилобий ўзгаришлар кутдик, аммо афсус... бунинг учун уларда истак топилмади, шекилли. Турнирнинг яна бир аутсайдери «Андижон» эса вазиятни ўз вақтида тўғри енглаб ета олди ҳамда янги раҳбарият кўмаги ўлароқ, клуб муҳитида ин-қилобий ўзгаришларга қўл урди. Натижада, жамоа қисқа вақт ичида зарур чораларни кўрди. Энди андижонликлар бор имкониятларини Про-лига вакили «Нефтчи»га қарши кечадиган ўтиш ўйинида ишга солишади. Шу куни ғалаба учун бўлган истак ва хоҳиш кимда юқорироқ бўлса, ютуқ ўшаларга насиб қилиши аниқ. Худди «Нефтчи» - «Турон» учрашувида бўлгани каби.

Дарвоқе, ташкил этилганига эндигина уч йил бўлган ва Ўзбекистон тумани хусусий тадбиркорлари томонидан асос солинган Яйпаннинг «Турон» клуби юртимизнинг аксарият жамоаларига кўп томонлама ўрнак бўла оладиган ижобий ишларни амалга оширмоқда. Қайд этаётган натижалар ўз йўлига, асосийси, Фарғона вилояти шарафини ҳимоя қилаётган бу жамоа ҳозирда инфратузилма борасида Суперлиганинг айрим вакиллари билан бемалол рақобатлаша олади. Қандай дейсизми? Айни дамда «Турон» ҳавас қилса арзигулик сифатли майдонга эга. Қолаверса, клуб стадиони атрофида асосий ва ёшлар жамоалари учун ажойиб кўринишдаги база қурилмоқда. Академия ташкил қилиш ишлари фаол тарзда кечмоқда. Хуллас, яхши бир жамоа ташкил этиш учун нимаики керак бўлса, барчаси амалга оширилмоқда.

Ташкил этилганига 50 йилдан ошган, аммо ҳалигача на сифатли майдон, на бир академияси бор Суперлига жамоаларига таққосланг, энди. Улар барчаси давлат қарамоғидаги клублар, «Турон» эса хусусий тадбиркорлар сармояси ўлароқ ривожлантириляпти. Демак, клуб таъсисчилари «Турон»ни юртимизда ўз ўрнига эга жамоалар қаторида кўришни исташмоқда ва бу йўлда ин-қилобий ҳаракатларни амалга оширишмоқда. Хуллас, ўз олдига юқори мақсадларни қўядиган клубларимиз сони яна биттага кўпаяётганидан кўпчилик қатори биз ҳам хурсандмиз.

Ҳа, бир пайтлари Тошкентнинг «Бунёдкор» жамоаси ҳам ўзбек футболида ўзига хос инқилоб сабабчисига айланганди. Ҳозир эса асосан мана шу жамоадаги фао­лияти билан эътиборга тушган Элдор Шомуродовнинг Италия «А» Сериясига кўчиб ўтгани юртимизда катта воқеа сифатида тилга олинмоқда. Агар Шомуродов «Женоа»да мувафаққиятли фаолият юрита олса, юртимиздаги бошқа иқтидорларга ҳам хориж жамоалари скаутларининг назари тушишига ишонишмоқда. Хўш, Элдор ўйнаб кета олмаса-чи, қолганлар ҳам қўл силтаб қўяверишадими? Кечирасиз-у, қачонгача ўз истакларимизга етишиш учун кимнингдир кўмагини кутиб яшаймиз? Нима учун ўз орзу-мақсадларимизга ўз кучимиз билан эришишга интилмаймиз?

Бир пайтлари «Пахтакор» футболчисидан «Нима учун машғулотлардан кейин майдонда қолиб, ўз устингларда ишламайсизлар»?, - деб сўраганимда, машғулотларда берилаётган юклама ва кўрсатмалар етарли бўлаётганини айтганди. Демак, 35 ёшида ҳам топ даражада тўп сураётган Криштиану Роналду ўйнаган жамоа­ларда бизнинг клубларникидан енгилроқ юкламалар берилар экан-да? Нега дейсизми? Ахир Роналду ҳар доим жамоавий машғулотлардан сўнг якка тартибда индивидуал тарзда шуғулланади, ҳозир ҳам шунақа. Бизда эса ҳар қандай футболчининг олдига бориб, «Роналду даражасидаги футболчи бўлишни хоҳлайсанми»? - деб савол берсангиз «Ҳа» деган жавоб олишингиз эҳтимоли юқори. Лекин нимагадир ана ўша Роналдудек тер тўкиш, астойдил меҳнат қилишни исташмайди... Яна ўсиш ҳақида бонг урганимиз-чи... Шомуродовнинг олдида мўмайгина даромад топиши мумкин бўлган таклифлар ҳам йўқ эмасди, бироқ у «Женоа»ни танлади. Чунки унинг истаги кучли бешлик чемпионатида тўп суриш эди.

Хўш, қолганлар қачон истак сари нимадандир воз кечишни ўрганишади? Клубларга қандайдир талаблар қўйилади, аммо унинг ижроси астойдил текширилмайди. Боқиманда клубларимиз эса молиявий муаммолар ҳақида бонг уришади, лекин ўзлари маркетинг орқали даромад орттиришни билишмайди. Коррупция ҳақида гапирамиз, курашамиз, лекин илдизига болта уролмаймиз. Яхши мураббийлар йўқлиги ҳақида нолиймиз, бироқ истиқболли мураббийларимизга ақалли хориждан яхши бир мутахассисни олиб келиб, 10-15 кун маҳорат дарслари ташкил этиб беролмаймиз.

Аксарият футболчиларимиз мураббий кўзига яхши кўриниш учун узоғи билан икки соат зўр шуғулланиб беришса етарли, деб ҳисоблашади. Аммо ўйлашмайдики, маш­ғулотлардан кейин ҳам бирозгина қолиб, қандайдир элементар услублар бўйича ишлашса, у дриблинг бўладими, жарима зарбаларими, тўпни ўзида олиб юришми, хуллас, бир ҳафтада мана шунақанги машқдан биттасини мукаммал ўзлаштирган ҳолатда ҳам бир мавсум давомида камида 40-50та услубни ўзлаштириб олишади. Мана шунинг ўзи ҳам футболчининг фаолиятида юз бериши мумкин бўлган кичик инқилоб эмасми? Бунинг учун уларга турт­ки керакми?

Яқиндагина футбол оламидаги буюк шахс - фаолияти давомида инқилобий ўзгаришларга қўл урган аргентиналик Диего Марадона оламдан кўз юмди. Бу машъум хабардан кўпчилик қатори бизнинг ҳам юрагимиз увушди. Ҳозир унинг ёрқин хотирасини абадийлаштириш мақсадида қилинаётган ишлардан барчамиз хабардормиз. Биз ёш футболчиларга мана шундай халқ ардоғидаги қаҳрамонлар шу даражага қандай етишганликлари ҳақидаги мақолаларни ўқишни тавсия қилган бўлардик...

Бу йил эркимиз ўз қўлимизга ўтгандан ке-йинги 29-чемпионатни ўтказиб тугатдик. 24 йил деганда Хиросимада қўлга киритилган ғалабани такрорлай олдик. 24 йилдан буён ЖЧ саралашларида иштирок этиб келяпмиз, аммо ҳар гал натижа бир хил. Нима учун хатолардан тўғри хулоса чиқармаяпмиз? Нима учун юртимиздаги миллионлаб футбол ишқибозларининг азалий орзусини рўёбга чиқаришни истаяпмизу, инқилобий ўзгаришларга қўл урмаяпмиз. Ахир ҳукумат томонидан спорт, жумладан, футболга сиёсат даражасида қаралаётган бир вазиятда имкониятдан унумли фойдаланиб қолиш керак эмасми?

Хуршидбек