ЖЧ-2018да ОФКнинг 5 вакилидан бири бўлган Саудия Арабистони миллий жамоаси мезбон - Россия термаси билан бир гуруҳда баҳс олиб боради. Шу боис, россияликлар барча жамоалар қатори бўлажак рақибларини ҳам яқиндан ўрганиб чиқишмоқда.

Сайёҳлар ва Гарри Поттерга тақиқ

Дунёнинг энг ёпиқ мамлакатларидан ҳисобланган Саудия заминига европаликлар сайёҳ сифатида ташриф буюра олмайдилар. Агар уларда бизнес ёки талабалар визалари бўлса, Саудиядаги қариндошларидан чақирув олишса, боришлари мумкин. Шунингдек, спорт соҳаси вакилларига ҳам йўл очиқ.

Саудияликлар Молдова терма жамоасини ўртоқлик учрашувига таклиф этишди. Араблар бу учрашувни ФИФА тақвими ташқарисида ўтказишга қарор қилишганди. Бундай вазиятда спарринг рақиб топиш қийин бўлгани сабабли, улар рейтингнинг 166-поғонасида турган жамоа билан алоқага чиқишди.

Молдова учун бўлажак ЖЧнинг иштирокчисига қарши ўйнаш - тарихий воқеа. Чунки кучлироқ рақиблардан тайинли таклиф ололмаган молдоваликлар доимо МДҲ давлатлари вакиллари ёки Андорра ва Мальта каби заифроқ жамоалар билан кифояланишга мажбур эдилар.

Лекин араблардан келган расмий таклиф ёки ҳамкорлик учун берилган вазифалар у ердаги қонун-қоидалардан меҳмонларни фориғ этмайди. Масалан, ҳар қандай спиртли ичимликларни олиб кириш мумкин эмас, ҳатто шоколадга ҳам рухсат йўқ. Одоб-ахлоқ мезонларига зид бўлган адабиётлар, сеҳр-жоду хусусидаги китоблар ҳам мумкин эмас.

«Бир пайтлари юртимизга келган бизнесменнинг сумкасидан Гарри Поттер ҳақидаги китобни топиб олишди. Уни сеҳр-жоду ақидаларини тарғиб қилишда айблаб, ортга қайтариб юборишди. Демоқчимизки, сизлар ҳам Саудияга отланаётганда жуда эҳтиёт бўлинг», - дея огоҳлантирди молдовалик футболчиларнинг ушбу юртга уюштирган сафарига масъул бўлган элчихона хизматчиси.

Саудия Арабистонида сиёсий партия йўқ, президент ёки парламент сайловлари ҳеч қачон ўтказилган эмас. Мамлакатни қирол бошқаради, унинг вафотидан кейин ҳокимият ворис ихтиёрига ўтади. Ўғирлик учун у ерда панжалар, қўллар, керак бўлса, бошлар танасидан жудо қилинади.

Аёллар борасида ҳам қатъий қонунлар жорий этилган. Улар ишлаш, юзлари очиқ ҳолда кўчага чиқиш, эркаклар изнисиз шифохонага ётиш ҳуқуқларига эга эмаслар. Нозик жинс вакилаларига бундан ярим йил аввал автомобиль бошқаришга рухсат берилди.

Кийиниш хонаси йўқ дўконлар ва энг баланд фаввора

Молдова терма жамоасини Жиддада қабул қилишди. Мамлакатнинг иккинчи энг йирик шаҳри иқтисодий жиҳатдан ўта ривожланган ва замонавий иншоотлар, савдо марказлари билан тўлиб-тошган. Ҳаво ҳарорати йил бўйи 40 даражадан пастга тушмайди. Шу сабабли маҳаллий аҳоли бўш вақтларини кондиционерлар билан жиҳозланган бинолар ва кафеларда ўтказадилар.

Энг ажабланарли манзарани Жидда дўконларида кўриш мумкин - уларда либосни кийиб кўриш кабиналари йўқ. Харидорлар ўзларига ёққан 20-25 хил либосни танлаб, уйларида кийиб кўрадилар. Маъқул келмаган кийим-кечакларни 1-2 ҳафтадан ке-йин қайтариб беришлари ёки бош-қасига алмаштиришлари мумкин.

Албатта, шаҳар фақат осмонўпар бинолар, дўконлару ресторанлардан иборат эмас. Жидданинг асосий обидаси - Фаҳд фаввораси. Гиннес рекордлар китобидан жой олган иншоотдан отилаётган сув 312 метр баландликка кўтарилади. Мўъжизавий фавворани меҳмонхоналарнинг сўнгги қаватларидан томоша қилиш мумкин. У айниқса, тунги чироқлар шуъласида ўзгача товланади.

Шаҳарнинг иккинчи улкан обидаси - «Спорт Сити» стадиони. Унга қирол Абдулла номи берилган. 2014 йилда фойдаланишга топширилган арена 62 минг мухлисга мўлжалланган.

У ерда асосий майдондан ташқари, бир нечта машғулот майдончалари ва меҳмонхона мажмуаси барпо этилган. Стадион қурилишига бевосита қиролнинг ўзи раҳбарлик қилганди. У футболнинг ашаддий мухлиси эди.

Учрашувга келолмаганфутболчилар ва ЖЧ-2018дан четда қолган мураббий

Молдова терма жамоаси Жиддага етакчи футболчиларисиз ташриф буюрди. Лекин янги бош мураббий - Александ Спиридон раҳбарлигида келди. Бу мутахассис 13 йил Мирча Луческунинг ассистенти сифатида «Шахтёр» ва «Зенит»да фаолият юритган.

Мезбонлар таркибида ҳам муаммолар етарли эди. Испания билан имзоланган келишувга кўра, жамоанинг 9 нафар аъзоси Примеро клублари сафидан жой олишганди. Ярим ҳимоячи Салим ал Досари «Вильярреал»да, ҳимоячи Яҳё ал Шаҳри «Леганес»да, ҳужумкор ярим ҳимоячи Фаҳад ал Муваллад «Леванте»да малака оширишмоқда.

Яна 6 нафар ёш футболчи Сегунда ва Ла Лиганинг ўринбосарлари таркибида тажриба тўпламоқдалар. Табиийки, улар ҳам хорижий чемпионатлардаги молдовалик касбдошлари каби ўртоқлик учрашувига кела олишмади. Молдова билан бўлган баҳс Саудия учун ЖЧ-2018га тайёргарлик жараёнининг якуний босқичини бошлаб берди.

Уни самарали ўтказиш масъулияти голландиялик Ян ван Винкелга юклатилган. Европанинг аксарият термалари турнир арафасида 5та ўртоқлик учрашуви ўтказадилар. Саудияликлар эса камида 8та ўйинда майдонга тушишни режалаштиришган.

Жамоа аввалига Ироқ, кейин Испанияда Перу ва Украина, сўнгра Италия, Бельгия ва Германия билан куч синашадиган бўлди. «Ироққа қарши беллашувнинг аҳамияти шундаки, унинг услуби Мисрникига яқин. Украина эса гуруҳдаги иккинчи рақибимиз - Россияга ўхшаш» - деди ван Винкель.

Саудия миллий жамоаси мундиалга янги бош мураббий - Хуан Антонио Пицци раҳбарлиги остида тайёргарлик кўрмоқда. Аввалроқ испаниялик мутахассис Чили термасини Копа Америка-2016 турнирида шоҳсупага олиб чиққанди. Бир йилдан кейин эса у Конфедерациялар кубогида португалияликларга финал йўлида тўсиқ бўлди.

Лекин Месси ва Роналдунинг жамоаларидан устун келган Чили ЖЧ-2018 йўлланмасини қўлга кирита олмади. Мураббий эса Россияга Саудия термаси устози сифатида борадиган бўлди. Чунки бу термани саралашдан олиб чиққан Берт ван Марвейк янги келишув шартларидан қониқмади ва жамоани тарк этди. Оқибатда унинг ўрнини Пицци эгаллади.

Молдова термасига қарши назорат баҳсини мезбонлар шунчалик шиддат билан бошлашдики, гўё испаниялик мураббий бор маошини шогирдларининг тезкор голи учун тиккандек туюлди.

Меҳмонлар эса бундай босимни кутмаганлари боис, унга тайёр эмасдилар. Натижада мезбонлар 10 дақиқада ҳисобни очдилар. Пицци ўйин жараёнида 4-4-2 схемасини 4-1-4-1га алмаштириб турди, унинг шогирдлари эса Испанияга хос ўйин намойиш этишди.

Жамоа ҳимоя чизиғи хусусида фикр билдириш қийин. Чунки иккинчи таркиб билан майдонга тушган Молдова 45 дақиқа ичида атиги 1 марта аниқ зарба йўллади. Хуллас, беллашув мезбонларнинг 3:0 ҳисобидаги ғалабаси билан якунланди.

Жамоа савиясини янада ошириш мақсадида мамлакат раҳбари 700 млн. евро ажратди. Табиийки, сармоя ўз самарасини беради. Эҳтимол, Россия мундиалида ўзгаришлар унчалик сезиларли бўлмас, лекин Қатардаги ЖЧда Саудия муносиб тўп суриши турган гап.

С.РАҲМОНОВ тайёрлади