Ўтган йилнинг кузида Англиянинг тўртинчи дивизиони вакили «Маклсфилд Таун» клуби бошқарувини қўлга олган 44 ёшли Сол Кэмпбелл Россияда ўтказилган жаҳон чемпионати-2018 элчиларидан бири бўлганди. Мана, у яна руслар ўлкасига ташриф буюриб, Евро-2020нинг Санкт-Петербургда ўтадиган ўйини муносабати билан уюштирилган тадбирда қатнашди. Россиялик ҳамкасбларимиз фурсатдан фойдаланиб, унга ўзларини қизиқтирган саволлар билан мурожаат қилишди. Маълумот учун, 2020 йилги Европа чемпионатининг ярим финал ва финал учрашувлари Лондондаги «Уэмбли» стадионида бўлиб ўтади.

 - Европа чемпионатининг финал босқичи авваллари бундай жумбоқли формулада ташкил этилмаганди. УЕФАнинг мезбонлик ҳуқуқини 12та мамлакатга бериш билан боғлиқ янгилиги сизга маъқул келдими?

- Иқтисодий нуқтаи назардан бундай формат ташкилотчилар учун фойдали. Барча харажатларни битта миллий федерацияга юклагандан кўра, турнирни турли мамлакатларда ўтказиш нисбатан камчиқим бўлади. Умуман, бу янгилик кейинчалик ҳам давом этади, деб аниқ айтиш қийин. Хабарингиз бор, Евро-2024 бутунлай Германия ҳудудида ўтказилади. 12та мезбон мамлакат танланиши эса, биринчи навбатда, Европа кубогининг 60 йиллик юбилейи билан боғлиқ. УЕФА режасига кўра, турнир ўзгача тарзда кечиши керак эди. Айнан шундай ҳам бўлади. Дарвоқе, мазкур формула ишқибозлар учун ҳам қулай. Гуруҳ босқичида суюкли термалари ўйинини сафарга чиқмай, ўз мамлакатларида томоша қилишлари мумкин. Мабодо, жамоангиз Евро саралашидан муваффақиятли ўтса, россиялик мухлислар учун Санкт-Петербург шундай имкониятни тақдим этади.

- Ҳал қилувчи ўйинларнинг Лондонда ўтиши Англия термасига устунлик берармикан?

- Катта эҳтимол билан шундай. Бизда парвозлар камроқ бўлади. Гуруҳ босқичидаги учта ўйин Лондонда ўтади. 1|8 финал Дублинда ўтиши эҳтимолдан холи эмас. Сўнгра чорак финал баҳси учун сафар уюштирилади, кейин яна уйга қайтилади. Рақибларда эса кўчиб ўтиш ҳолати кўпроқ бўлади. Замонавий самолётларда футболчилар чарчоқ сезишмайди, дейиш шунчаки тасаввурдан бошқа нарса эмас. Аслида, бундай парвозлар куч-қувватни «сўриб» олади. Шундай экан, фикрингизга қўшиламан: финал ўйинларига мезбонлик қилиш Англияга турнирда ғолиб чиқиш умидини тақдим этади. Бошқа томондан - бизга ҳеч қандай имтиёзлар берилмаган. Ҳаттоки, Англиянинг Евро-2020нинг 24та иштирокчиси орасида бўлиши ҳам кафолатланмаган.

- Аммо Англиянинг янги авлоди катта ғалабалар учун етилиб қолганини сезяпсизми?

- Албатта. Ҳар янги турнирда биз мақсадимизга яқинлашмоқдамиз. Бир йил аввал термамиз Россияда ўтказилган жаҳон чемпионатида ярим финалгача етиб борди. Бу фойдали тажриба. Худди еврокубокларнинг ҳал қилувчи баҳсларидаги иштирок каби. Англия футболидаги тараққиёт икки фактор билан изоҳланади - АПЛда энг яхши мураббийларнинг борлиги ва ёшлар академиясининг самарали ишлаётгани. Сўнгги йилларда улар жуда кўплаб кучли футболчиларни етиштириб беришди.

- Шунга қарамай, яқинда ўтказилган Миллатлар лигаси ярим финалида термангиз Голландияга ютқазиб қўйди.

- Чунки голландларда ҳам академия ёмон ишламайди. «Аякс»да қанча ёш иқтидорлар борлигини ўзингиз бир кўринг. Голландиядан ўрганадиган нарсалар етарли. Англияликлар ва бошқа мамлакатлар ҳам улардан ўрнак олса арзийди.

- «Аякс» Чемпионлар Лигаси финалига чиқишга жуда яқин келганди, бироқ сўнгги сонияларда Мадрид йўлланмасини «Тоттенхэм»га бой берди. Нима деб ўйлайсиз, кейинчалик собиқ клубингизга «Ливерпул»га қарши кечган ҳал қилувчи баҳсда нима етишмади?

- «Тоттенхэм»га нимадир етишмади, десак нотўғри бўлади. Шунчаки, «Ливерпуль» бу галги Чемпионлар Лигасининг энг яхши жамоаси эканини кўрсатди. Шу боис ҳам ғалабага эришди. Улар шунга муносиб эдилар.

- «Тоттенхэм»да ва Европа Лигаси финалида «Челси»га ютқазган «Арсенал» сафида ҳозир ҳам дўстларингиз борми?

- Деярли йўқ деса ҳам бўлаверади. Ходимлар орасида икки-уч киши бор. Умуман олганда эса, жамоада кўп нарса ўзгарган. Ахир фаолиятимни якунлаганимга 10 йил бўлди. Айни пайт мени «Тоттенхэм» ва «Арсенал» билан ҳеч нарса боғлаб турмайди. Мазкур жамоаларнинг ўйинини оддий мухлисдек кузатаман.

- Сиз ўйнаган даврдаги «Арсенал» АПЛ-2003|2004ни мағлубиятсиз якунлаганди. «Ливерпуль» эса 2018|2019 йиллар мавсумида бир мартагина ютқазди. Юрген Клопп жамоасининг чемпионликка эришолмагани қанчалик адолатли?

- Агар ўша ягона мағлубиятга «Манчестер Сити» сабабчи бўлганини инобатга олсак, ҳаммаси адолатли. Ҳа, Клопп жамоаси қойилмақом мавсумни ўтказди. Аммо худди шу фикрни Хосеп Гвардиола бошқараётган клубга нисбатан ҳам айтиш мумкин. «Сити» чемпионатни қаторасига 14та ғалабали серия билан якунлади! Фантастика!

- «Ливерпуль» кейинги йили чемпион бўла олармикан?

- «Қизиллар»да бунинг учун ҳамма нарса етарли. Худди «Сити» сингари - манчестерликлар катта эҳтимол билан Чемпионлар Лигаси ғолиблиги учун курашишади.

- Яъни, сизнингча, АПЛнинг Европадаги гегемонлиги давом этадими?

- Йўқ, тўлиқ гегемонлик бўлмайди. Кучли клублар сони бўйича бошқа мамлакатларни ортда қолдирамиз. Лекин Англия етакчилари қаторида «Реал», «Барселона», «ПСЖ», «Бавария» ҳам бўлади. Улар бир жойда тўхтаб қолишмайди, мунтазам равишда суперфутболчиларни сотиб олишади. Бу клубларни узоқ муддатга четга суриб қўйиш мумкин эмас. Улар ҳар доим қайтишади. АПЛ буни бартараф этолмайди. Ишончим комилки, кейинги йил баҳорида еврокубоклар финалида иккита Англия клуби бўлмайди. Жорий мавсум кузатилган ҳолатни такрорлаш деярли имконсиз.

- ЖЧ-2018даги байрамона муҳит ҳақида нима дейсиз? Шунга ўхшаш ҳолатни кейинги йили Евронинг Россия ҳудудида ўтадиган ўйинида кўришимиз мумкинми?

- Мана бу масалада асло шубҳам йўқ. Бир йил аввал Волгоградда бўлганимда, мамлакатингиз катта футболдан баҳра олаётганини ҳис қилдим. Ҳаммаси шунчаки супер эди! Одамлар муносабати, ташкилотчилик, энергетика. Жанубий Америка ва Африкадан ташриф буюрган мухлислар қатори қўшиқ ва рақсларга қўшилишни жуда хоҳлагандим, аммо ишим бунга тўсқинлик қилганди. Шунга қарамай, бир олам таассуротлар олдим.

- Евро-2012 арафасида англиялик фанатларга мурожаат этиб, Украина ва Польшага бормасликни, у ерда ирқчиликка дуч келишлари мумкинлигини айтгандингиз. Ўзингиз ушбу иллатга қарши ўсмирлик пайтидан буён курашасиз. Россияда ўтказилган ЖЧ-2018 олдидан сизда шу каби хавфсираш кузатилмадими?

- Ростини айтаман: кўплаб англияликлар сизнинг юртингизга боришга қўрқишганди. Уларда Россия ҳақида нотўғри тушунча пайдо бўлганди. Аммо Англия термаси турнир сеткасида олдинга қараб интилгани сари, британиялик мухлислар сони ҳам ортаверди. Якунда эса улар беҳуда қўрқишганини тушуниб етишди. Россиянинг ажойиб мамлакат экани, бу ерда кўнгилхушлик қилиш, футбол ва оддий инсонлар билан суҳбатдан роҳатланиш мумкинлигини англашди. Нафақат Москва, балки бошқа шаҳарлар ҳам бой тарихи ва ажойиб архитектураси билан кишига завқ бағишлади. Жаҳон чемпионати Россия учун ўзига хос реклама вазифасини ўтади. Англияликлар билан бир қаторда бошқа хорижликлар учун ҳам. Ишончим комилки, 2020 йили Европа чемпионатининг Питерда ўтадиган ўйинларини кўриш учун жуда кўпчилик бажонидил ташриф буюради.

- Англия термаси Европа чемпиони бўлиши мумкинми?

- Аввал ҳам айтганимдек - ҳа.

- Россия жамоаси-чи?

- Сизларнинг термангиз ҳам яхши, сюрприз тақдим этиши мумкин.

- Россияликлар таркибида кимни алоҳида ажратиб кўрсатасиз?

- Жаҳон чемпионатида ёшлар ёрқин таассурот қолдиришди, бундан аввал уларни кўпчилик танимасди. Ва албатта, Артём Дзюба бошқалардан ажралиб турди.

- Бу йилнинг ёзида у АПЛга кўчиб ўтиши мумкин. Сизнингча, Дзюба қайси жамоага мосроқ?

- У бақувват, тиришқоқ. Артём менга 1990 ва 2000 йилларда «Эвертон»да порлаган Данкан Фергюсонни эслатади. Ўйлашимча, Дзюба айнан шу жамоага мос тушади.

- Нима учун россияликлар Англияда узоқ фаолият юритишмайди? Роман Павлюченко, Андрей Аршавин ва Юрий Жирков маълум вақт муваффақиятли тўп суришди, аммо қисқа муддатда омадсизликка учрашди.

- Аршавин «Арсенал» сафида жуда яхши ўйнаганди. АПЛ юлдузи бўлган! Нима сабабдан бу ҳолат узоқ давом этмади? Эҳтимол, Лондонга кўника олмагандир. Ахир майдон ташқарисида ўзини эркин ҳис қилиш жуда муҳим. Англия пойтахти эса ўзига хос шаҳар.

- Лондонда руслар танқис эмас. Ўзингизга қолса, ҳозир сиз бошқараётган «Маклсфилд»га Роман Абрамовичга ўхшаган бадавлат киши хўжайинлик қилишини хоҳлайсизми?

- (Кулади) Ҳа, Абрамовичнинг бизга ёрдам тегарди... Ҳазил, албатта. Менимча, клубимиз шундоқ ҳам босқичма-босқич ривожланмоқда. Ўтган йилнинг кузида ўзимни ёнғин ўртасида тургандек ҳис қилдим. Жамоани қайтадан йиғиш, футболчилар менталитетини ўзгартириш, таркибни шакллантириш, ҳаттоки, янгича овқатланиш графигини тузиш талаб этилганди. Барчасини уддаладик. Сўнгги турда дивизиондаги ўрнимизни сақлаб қолдик. Энди эса кейинги мавсум юқорига қадам ташлаш ниятидамиз.

- Аммо бу жуда паст даража. Шундай ишлаш ўзингизга ёқяптими?

- Менга маъқул. «Маклсфилд»да бир мавсум ишлаш орқали мураббий сифатида кўп нарсани ўргандим. Ҳеч қаерга шошилмаяпман. Аста-секин жамоам билан бирга ривожланаман.

- АПЛда мураббийлик қилиш ниятингиз ҳам борми?

- Режаларим кўп. Фақатгина АПЛда эмас, хорижда ҳам ишлаш истагидаман. Айтайлик, Россияда. Нега энди шундай бўлмаслиги керак?

Ж.БОБОХОНОВ тайёрлади.