Вақтида «Фулхэм» клуби раҳбария­ти клуб стадиони ҳудудига поп-мусиқа қироли Майкл Жексон шарафига аталган хунуккина ҳайкал ўрнатган эди. Кейинчалик танқидчилар фикрига тупурган клуб соҳиби ёдгорликни шахсий уйига олиб кетди. Аниқроқ айтсак, 2011 йили Лондонда жойлашган мўъжазгина «Крейвен Коттеж» олдида Майкл Жексон ҳайкали пайдо бўлди. Мутлақо тўсатдан, ҳар ҳолда, ҳеч ким америкалик қўшиқчи шарафига ёдгорлик ўрнатилишини кутган эмасди. Хуллас, «Фулхэм»нинг ўша вақтдаги эгаси, мисрлик миллионер Муҳаммад ал Фаёд ўзига хос «сюр­приз» улашишни ўйлаганди. Бироқ...

Майкл Жексон ёдгорлигини очилиш пайтидаёқ баландлиги деярли икки метрга тенг гипсли ҳайкал ҳеч кимга ёқмади. Масалан, обрўли The Guardian нашри унга жуда паст баҳо берди: «Ўта ёмон ясалган ёдгорлик. Тезроқ ҳайкалнинг қуёш нури ёки биринчи ёмғирдан кейин қулаб тушишига пул тикиш керак». Аслида ёдгорликнинг расмий намойишига Жексон мухлислари жилвакор қўлқоп кийиб олган ҳолда ташриф буюришганди. Улар қўл ушлашиб, Майкл ижросидаги эзгу классика - We Are The World («Бизнинг дунёмиз») қўшиғини жўр овозда куйлашди. Фақат байрамона муҳитни умумий ноқулайлик ҳисси, яъни табиий савол бузди: «Нега клубнинг бирор афсонаси эмасу, Жексон?» Бундай эътирознамо савол таваккалчи ал Фаёдни роса ғазаблантирди: «Очиқ айтаман, ёдгорликни ёқтирмайдиган одамларнинг «Фулхэм»га мухлислик қилишларини хоҳламайман. Бундай кишилар бемалол «Челси»га ўтиб кетишлари мумкин».

«Фулхэм» мухлислари ҳаракати етакчиларидан бири Том Грейтрекс сўзларидан иқтибос: «Ёдгорликни кўрган кўпчилик ҳайратдан шунчаки, карахт бўлиб қолди. Зеро, ҳайкал шу қадар хунук чиққандики, футбол стадионлари атрофида очилган ёдгорлик мажмуалари орасида энг ёмони шу бўлса керак. Ҳаттоки, Тюссо хоним музейи уни сифати пастлиги туфайли қабул қилмагач, бизга жўнатишгандек туюлганди». Жексоннинг ўзи ҳаётлик чоғи «Фулхэм»нинг битта ўйинига ташриф буюрганди. У ал Фаёд билан яқин дўст тутинганди. Мисрлик миллионер вақтида Лондоннинг овлоқ туманида жойлашган мижозсиз катта дўконини мусиқа қироли ихтиёрида қолдиргани ҳам - факт. Умуман олганда, ал Фаёд «Фулхэм» тарихидаги энг муҳим шахслардан биридир. Мисрлик бизнесмен 1997 йили клубни сотиб олганида, у учинчи дивизионда «осилиб» турарди. Ал Фаёд эса «Фулхэм» соҳибига айлангани ҳамоно жамоани АПЛга олиб чиқишга ваъда берди. Кўп ўтмай, унинг ўғли - Доди малика Диана билан битта машинада автоҳалокатга учради. Мисрлик функционер шундан кейин ҳам ўз лойиҳасини ташлаб қўймади, аксинча, фаолликни кескин оширди. Жумладан, қандай лойиҳага қўл урганини роса реклама қилди.

Асосий тарих - Майкл Жексоннинг ташрифи. У «Фулхэм»нинг «Уиган»га қарши ўйинини бўйнига клуб шарфини ташлаган ва қуёш нуридан сақлайдиган кўзойнагини тақиб олган ҳолда, томоша қилганди. Ўшанда Лондон жамоа­си келаси мавсум Чемпионшипга чиқиш учун курашганди. Учрашув бошланишидан олдин поп-мусиқа даҳоси ҳаттоки, майдонга ҳам тушган ва Муҳаммад ал Фаёд унга соябон тутиб туришдан асло уялмаган. Мухлислар Жексон юзини кўришгач, аслида нима бўлаётганини тушунишмайди, кўзларига ишонишмайди ва бир-бирларидан сўрашади: «Майкл­нинг ўзими? У бу ерда нима қиляпти?»

Майкл Жексон машҳур адаши Майкл Жордан билан ҳам клип ишлаган. Бу - Чикагонинг пана дарахтзорида яширинча ва алоҳида сценарийсиз суратга олинган импровизацион ижод. Айтишларича, шу клипнинг яралишида ал Фаёднинг ҳам қўли бор. Майкл Жексон мисрлик миллионерни қадрларди, албатта. Ал Фаёд бир сафар тунда қўшиқчига Harrods универмагини очиб берган ва у бемалол кийим-кечак сотиб олган экан. Чунки Майкл кўпчилик эътиборидан четда юришга ҳаракат қиларди. Эҳтимолки, Жексон ҳайкали айнан Harrods ҳудудига ўрнатиларди, аммо ал Фаёд бу вақтда шоҳона дўконни Қатар қироллик оиласига сотиб бўлганди.

Хўш, қадрдон дўст ҳайкалини қаерга қўйиш керак? Оҳ, стадион бор-ку. Қарангки, ёдгорлик олиб ташланганидан кейин «Фулхэм»нинг ишлари орқага кетди ва жамоа элит лигадан тушиб кетди. Кейинчалик ҳайкал «Неверланддан кетиш» фильми премьерасидан сўнг батамом ёпиб қўйилди. Факт шуки, Жексоннинг гипсдан ясалган нусхаси стадионда 2 йил турди. Кейин кутилган сценарий кузатилди - ал Фаёд «Фулхэм»ни покистонлик тадбиркор Шоҳидхонга сотди ва Жексон ҳайкалини ўз уйига олиб кетди. Қисқаси, «Крейвен Коттеж» 2 йил давомида чин шинавандалар учун Майкл Жексон билан «кўришиш» манзилига айланди. Улар арена атрофида клуб дўконидан турли буюмларни сотиб олишарди, футбол фанатлари эса ўйиннинг ўзига унча қизиқмайдиган сайёҳлар оқимига одатланиб қолишди. Мухлислардан бири The Athletic наш­рига берган интервьюсида кўпчиликнинг ҳайкалга муносабатини чиройли тарзда ифода этганди: «Ҳа, ёдгорлик аксарият фанатларга ёқмади, лекин ҳамма шунга қараб, ал Фаёднинг клубга 200 млн. фунт стерлинг миқдорида сармоя киритиш асносида уни иккинчи-учинчи дивизионлар омадсизидан АПЛ ўртамиёнасига айлантирганини эсларди».

Ҳозирда «Крейвен Коттеж» олдида Жорж Коэн шарафига аталган ёдгорлик бор. Жаҳон чемпионатида ғалаба нашидасини сурган ушбу афсона «Фулхэм» сафида 459та ўйин ўтказган. Жексон ҳайкалига келсак, ал Фаёд уни чамаси 1 йил дала ҳовлисида сақлади. Кейин Миллий футбол музейи уни сўраб олди. Аниқроғи, ал Фаёд ҳайкални шунчаки, совға қилди ва уни «Фулхэм» тимсоли сифатида таърифлади. Зеро, ёдгорлик олиб ташланганидан кейин клуб Чемпионшипга тушиб кетди. Жексон ҳайкали музейда 2019 йилгача сақланиб турди. Ке­йинчалик «Неверланддан кетиш» ҳужжатли фильми туфайли портлаш юзага келди (унда Жексон болаларни зўрлашда айбланган) ва музей раҳбарияти эътирозлар ортидан ёдгорликни батамом ёпди. Эндиликда Жексон сиймоси фақат ходимлар кўриши мумкин бўлган архивда сақланмоқда.

Ж.БОБОХОНОВ тайёрлади