8та ўйинда 8та ғалаба, голлар нисбати - 27:0! Дания миллий жамоаси Қатар-2022 мундиалига шундай фантастик натижа билан йўлланма олди. Шунга қарамай, мамлакатнинг етакчи кундалик газеталаридан бири - Politiken 2021 йилга бироз камтарона баҳо берди - «Деярли мукаммал давр». Эҳтимолки, «деярли» ибораси 12 июнь воқеаларига боғлиқдир. Ҳар ҳолда, ўйин давомида Кристиан Эриксен юрагининг бир зум тўхтаб қолгани данияликлар хотирасидан ҳеч қачон чиқмаса керак. Энг муҳими, Эриксен билан боғлиқ нохуш воқеа Каспер Хьюлманд шогирдларини янада жипслаштирди, бутун Дания халқини жамоага яқинлаштирди. «Паркен» аренасида юз берган воқеа гувоҳлари бемалол тасдиқлашлари мумкин - шундай оғир синов «Динамит» кучига куч қўшди, жамоани сезиларли даражада дадиллаштирди. Хьюлманднинг айтишича, ҳаммаси бирдамлик самарасидир. Футболчилар эса мураббийни жамоа муваффақиятидаги энг муҳим шахс сифатида кўрсатишмоқда. Мана, Дания термаси сардори Симон Кьернинг эътирофига эътибор қаратинг: «Хьюлманд вазиятни ақл бовар қилмас даражада усталик билан бошқаради - қойилмақом мураббий ва етакчи». 49 ёшли мутахассиснинг машғулотлар майдони ва тактик дарслардаги ўгитларидан ҳамиша ҳайратланган тўпурар ҳимоячи Йоаким Меле эса энди уни бутун жамоанинг энг яқин дўсти сифатида таърифламоқда. Шундай бирдамлик билан таъсирчан футбол кўрсатаётган Дания термаси бўлажак ЖЧ ғолиблиги учун «сирли» даъвогар сифатида тилга олинмоқда. Айтиш ўринли, Дания - Фарер ороллари ўйини (3:1) арафасида ФИФА расмий сайти журналистлари билан суҳбатлашган Хьюлманд ушбу янги мақомни хотиржам ҳолда қабул қилди.

- Каспер, кетма-кет 8та ғалаба, 27та гол, дарвоза дахлсиз ва йўлланма нақд. Саралаш цикли сизлар учун жуда омадли келди, шундайми?

- Ҳа, барчаси ажойиб. Голлар нисбати ўз йўлига, ўша 8та ўйинда Каспер Шмейхель атиги 4та «сейв» кўрсатишга мажбур бўлди - яна бир ажойиб статистика! Бу ҳам жамоа қанчалик кучли эканлигини кўрсатмоқда. Тўғри, тан олишим керак, бундай статис­тикани умуман кутмагандик. Иккинчи томондан, ўз ўйинимиздан қанчалик хурсанд бўлсак-да, янада яхшироқ ҳолатга чиқишни хоҳлаймиз. Менимча, ҳозирги жамоамда мутлақо янги босқичга кўтарилиш имконияти етарли. Масалан, «Уэмбли»да Англия термасига қарши кечган Евро-2020 ярим финалини олайлик, аминман, ўшанда биз янада кучлироқ ўйнашимиз мумкин эди.

- Агар ЖЧ ярим финалида шу даражадаги бошқа жамоа билан тўқнаш келсанглар, қандай йўл тутган бўлардингиз?

- Евро-2020 гуруҳ босқичида Бельгия термасига қарши кечган ўйинда ўзим истаган футбол намунасини кўрдим. Ўша куни чиндан ҳам, жуда зўр ўйнадик, топ-жамоа­дан устунлик қилдик, кучимизни исботладик. Бироқ таниқли ижрочилар - Кевин де Брюйне ва Ромелу Лукакунинг икки вазияти туфайли мағлубиятга учрадик. Асосийси, салбий натижага қараб, ўз стандартимизни белгилаб олдик. Чунончи, дунёнинг энг сара футболчиларига қарши бемалол ўйнашимиз мумкинлигини кўрсатдик. Инглизлар билан баҳсда ҳам кучли сифатларимизни намойиш этдик, фақат ҳужумда бор салоҳиятимизни кўрсатолмадик. Умуман, айнан ҳужум устида кўпроқ ишлашимиз керак - бу яхшиланиши шарт саналган асосий жиҳат.

- Руҳиятга боғлиқ масалачи? Дания кичик мамлакат, шунинг таъсирида футболчиларнинг сўнгги босқичда кубок сари интилишга ўрганиб қолган Италия, Бразилия ва Германия термаларидан бироз ҳайиқишлари хавфи йўқми?

- Йўқ, асло! Бунақаси бизнинг табиатимизга хос эмас. «Уэм­бли»нинг кийиниш хонасидаги ҳолатни эсласам, футболчилар ўзларини қўярга жой тополмагандилар. Чунки ўша ўйинда ғалаба қозониб, финалга чиқишимиз мумкинлигини теран ҳис қилгандик. Қолаверса, ярим финал каби йирик ўйинлар мазасидан татиб кўрган жамоа янада кўпроғига интилади табиий равишда. Бундай марралар кейинги турнирларда қўшимча «очлик»ни келтириб чиқаради. Биламизки, йирикроқ мамлакатлар жамоаларида объектив равишда катта совринлар ютиш эҳтимоли кўпроқ. Аммо бунга эътибор бермаймиз, зеро, ўз орзуларимиз бор.

- Кўплаб экспертлар Дания термаси бўлажак мундиалда «сирли тулпор» сифатида ўйнашини таъкидлашмоқда. Бу мақом сизни қониқтирадими ёки эътибордан четда қолишни хоҳлардингиз?

- Менимча, «сирли тулпор» таърифида ёмон тарафи йўқ - бу тўғри йўлдан кетаётганимизни англатиб турибди. Менга қолса, жамоамизни фаворитлардан бири ўрнида кўришса, янада яхши! Йўқ, бошқалардан устун эканлигимизни баралла айтолмайман, шунинг баробарида жамоам чакки эмаслиги, ҳар қандай рақиб билан бемалол рақобатлаша олишини биламан. Қисқаси, бизни жиддий рақиб ўрнида кўришлари ортидан қандайдир босим юзага келса ҳам, бунга қаршилигим йўқ.

- Даниядаги ўйинларни томоша қилиш жуда ёқимли бўлиб қолди. Бунинг сабабларидан бири - сиз йўлга қўйган футбол. Иккинчи сабаб - Копенгагендаги ўйинларда юзага келадиган муҳит. Шунингдек, мухлислар ва футболчилар ўртасида яққол боғлиқлик шакллангани ҳам кўзга ташланмоқда. Бу яқинликдан чинакамига роҳатланаётгандирсиз...

- Ҳа, албатта. Шуни айтишим керакки, мухлислар ва жамоанинг ўзаро яқинлиги - халқаро футбол чиройи. Ҳар доим бир гапни такрорлайман - футболда миллий жамоалар ўйинлари бағишлайдиган эҳтирос-ҳиссиётлар биринчи ўринда туради. Бошқа ҳеч нарсани бу ҳиссиётга тенглаштириб бўлмайди. Ҳа, бугунги кунда энг гўзал футбол ЧЛда кўрсатилишини айтиб, баҳслашиш мумкин. Зеро, бу турнирда иштирок этадиган энг кучли клублар ўзининг хоҳиш-истаклари ва услубига тўлиқ мос келадиган футболчиларни сотиб олиш имкониятига эга. Лекин тан олайлик, ЧЛ ҳам терма жамоалар ўйинларидек катта эҳтирос беролмайди. Клуб футболининг ўрни ошаётгани ва терма жамоалар мусобақалари аҳамияти пасайиб бораётгани ҳақидаги хулосани эшитганимда, шунчаки, ми­йиғимда кулиб қўяман. Мана, Дания мисолида кўрайлик: миллий жамоа одамларни қандай бирлаштириш мумкинлигининг аниқ йўлини белгилаб бердик. Мамлакат шарафи учун ўйнайдиган жамоа миссиясида ҳамма қатнашишни истайди ва стадионга қарасангиз, трибуналарда ёшу қари, эркак ва аёллар борлигини кўрасиз. Чиндан ҳам, кўтаринкилик бағишлайдиган манзара. Умуман, Дания миллий жамоаси олдида 2та улкан мақсад бор: нимадир ютиш ва бутун мамлакатни илҳомлантириш асносида бирлаштириш. Ҳозир чиндан ҳам, мақсаднинг иккинчи қисмини уддалаётгандекмиз. Ишонинг, бу ғалабадан ҳам кўпроқ ғурур уй­ғотадиган ютуқдир. Кейинги қадам соврин ютиш, албатта.

- Ассистентингиз Мортен Вигхорстнинг айтишича, ЖЧ-86да зўр таассурот уйғотган Дания термасига берилган меҳр ҳаттоки, Евро-92 ғолибларига нисбатан ҳурматга ҳам соя солар экан. Хўш, сизнинг жамоангизга ҳам бутун мамлакат ошиқ бўлаётганини сезяпсизми?

- Аслида икки даврда ўйнаган жамоаларни ўзаро солиштириш қийин. Аммо ўтган асрнинг 80-йилларида шаклланган жамоа дарҳақиқат, мислсиз шуҳрат қозонганди. Ҳа, айримлар ўша жамоа ҳеч вақо ютмаганини айтишлари мумкин, лекин у қалбларни забт этганди. Ўша пайт бутун дунёда Дания термаси ҳақида гапирилган. Қисқаси, жамоа ўз ўйини билан футбол равишига сезиларли таъсир кўрсатганди - бу катта иш. Тушунарлики, футбол оламида ҳаммага ҳам катта совринлар насиб этмайди. Муҳими, сизда уриниб кўриш имконияти бўлади, қолаверса, шуҳратга элтадиган бошқа йўллар ҳам йўқ эмас.

- Ажойиб натижалар ва чиройли ўйин таъсири тайин. Шунингдек, Кристиан Эриксен билан юз берган вазият ҳам мухлисларни жамоага янада яқинлаштирди.

- Ҳақсиз. Лекин ўша воқеадан олдин ҳам бу борада тўғри йўлда эдик. Кристиан билан боғлиқ даҳшатли воқеа жамоа характери ва қадриятини синаб берди. Ҳар ким ўз жамоасида кучли руҳият борлигини айтиши мумкин, лекин унинг даражасини айнан шундай мураккаб дақиқалар кўрсатиб қўяди. Айтишим керак, ўз жамоам, футболчилар, қолаверса, мамлакатим билан фахрланаман, чунки барчасини бирга енгиб ўтдик. Биз бирга даволандик, гўё. Бу ҳам футболнинг катта куч эканлигига яна бир далил. Менимча, Дания тарихида бунақаси ҳеч қачон кузатилмаган - Кристиан воқеасидан кейинги 1 соат давомида бутун мамлакат жим турди, одамлар фақат яхши хабар кутишди. Шунингдек, Анд­реас Кристенсен Россия термаси дарвозасига гол урганидан кейинги бир лаҳзалик соф қувонч ва бахтни олайлик (данияликлар 4:1 ҳисобидаги ғалаба билан Евро-2020 «плей-офф» босқичига чиқишганди), бунақасини топиш қийин. Ҳа, футбол - ажойиб куч.

- Кристиан Эриксен йиллар давомида жамоа етакчиси ролида гавдаланганди. Демак, шогирдларингиз қийин паллада юзага келган бўшлиқни тўлдириш масъулиятини ўз зиммаларига олишганидан ҳам фахрланишингиз мумкин.

- Аслида «Кристиансиз ҳам яхшироқ ўйнаймиз» қабилидаги гаплар ноўрин. Футбол жамоавий ўйин, аммо Кристиан ва унинг ролини бажарган бошқа йигитлар ўртасида фарқ бор, барибир. Демоқчиманки, жамоанинг ўзи ўзгарди, биз янгича маромда Кристиансиз ўйнаш услубини топдик. Футболчилар бунга яхши мослашишди ва шунисидан кўпроқ фахрланаман.

МУҲАММАДХОН тайёрлади