Булар барча дарвлар учун ўзига хос тимсол саналишади. Футболда яхши салоҳиятга эга ҳужумчилар кўп, бироқ ҳамма барқарорлиги билан мақтанолмайди, албатта. Чинакам буюкликка эришиш учун кучли ёки тезкор бўлишнинг ўзи кам, доимий равишда, тўхтовсиз натижа бериш, трибуналарни жунбушга солиш талаб этилади. Бундан ижрочилар алоҳида қадрланади. Шунинг баробарида яна бир тоифага мансуб футболчилар ҳам борки, улар ўзларига берилган қисқа вақтдан унумли фойдаланиш эвазига ҳурмат топишади. Ҳа, захирадан тушиб, гол урадиган «жокер»лар назарда тутилаётганини фаҳмлаган бўлсангиз керак. Англияда бундай голеадорларга нисбатан кўпинча бошқа термин қўлланилади - «суперзахира».

Хавьер Эрнандес. Мексикалик футболчи ҳақида гап очилса, «барқарор» атамасига эҳтиёж сезилмайди. Чунончи, «МЮ»дан кетгач, Хавьернинг кейинги фаолияти бир текис давом этгани йўқ. Лекин унинг «Олд Траффорд»да маълум муддат АПЛнинг энг сермаҳсул ҳужумчиларидан бири сифатида тўп сурганини унутмаслик керак. «Чичарито» ҳаттоки, бутун лига тарихидаги энг кучли «жокер»лар қаторига кирганди. Ўша вақт унга Уэйн Руни ва Димитар Бербатов яқиндан ёрдам беришган. Лекин мексикалик кўплаб ўйинлар тақдирини ёлғиз ўзи ҳал қилишни ҳам уддаларди. Рақамларда айтсак, Хавьер 103та ўйинда 37та гол уришдан ташқари, 12та самарали узатма муаллифига айланган. У шунча ўйиннинг атиги 49тасини бошланғич таркибда бошлаган, холос. Қолаверса, улардан 28тасидагина тўлиқ вақт майдонда бўлган.

Оливье Жиру. Англия кубоги соҳиби, ЕЛ ғолиби ва жаҳон чемпиони саналган Оливье Жиру футболда кўп ютуқларга эришди. У жумладан, энг омадли «жокер»лардан бири эканлиги билан ҳам алоҳида мақтанишга ҳақли. Франциялик ҳужумчига кўпинча негадир паст назар билан қаралади, ваҳоланки, у яхшигина эътирофга муносиб. Дейлик, замонавий футболда ҳужумга Жиручалик эффектли нуқта қўёвчи ҳужумчилар кўп эмас. Хуллас, Оливье «Арсенал» ва «Челси»даги фаолияти давомида захирадан майдонга тушиб, 20тадан гол урган. Бу АПЛ тарихида «жокер»лик бўйича иккинчи яхши натижа ҳисобланади.

Жермейн Дефо. Торонто, Сандерленд, Лондон... Афсонавий Жермейн қаерда ўйнамасин, хавфли ҳужумчи бўлиб қолаверди. Тўғри, ёши ўтгани сайин тезлиги анча пасайди, тажрибаси ва иқтидори эса аксинча, ошиб борди. Дефо шу аснода ҳужумни якунлаш бўйича энг кучли футболчилар қаторига қўшилди. Расман айтганда, Жермейн барча жамоаларида 24 марта «жокер»лик ролини қойиллатди. Аслида у «суперзахира» ҳам эмас, балки асосий таркибнинг тўлақонли аъзоси сифатида гавдаланган. Статистикани назарда тутсак, у ҳар қандай ролда зўр.

Оле-Гуннар Сульшер. Оригинал «жокер». Унинг олдида қолганлар «суперзахира» эмас, шунчаки, оддий захирадек кўринишади. Айнан норвегияликнинг ақл бовар қилмас статистикаси «жокер» терминини футболда қўллашга асос бўлган. Умуман, бу таъриф «чақалоқ қиёфасидаги қотил»га жуда мос тушган. «МЮ»нинг амалдаги бош мураббийи ҳақли равишда клуб афсоналари рўйхатига кирган. Зеро, Сульшер «қизил иблислар» жонига кўп бора оро бўлган. ЧЛ финалида «Бавария дарвозасига урган биргина ўша машҳур голининг ўзи салмоқли вазнга эга. Энди асосий масалага келсак, Оле «МЮ» футболкасида 408 марта майдонга тушиб, жами голлари (149та)нинг 25 фоизидан кўпини «жокер» сифатида нишонлаган.

Кевин Филлипс. Ёш мухлислар Филлипсни яхши билишмаса керак. Қисқаси, гап ўз даврининг энг буюк ҳужумчиларидан бири ҳақида кетяпти. Агар ўйин боришини зудлик билан ўзгартириш талаб этилса, айнан Кевин «сеҳрли таёқча» ролини ўз зиммасига оларди. У ҳаттоки, ёш чегарасини ҳам тан олмаган, аксинча, вақт ўтгани сари яхшироқ ўйнаган. Англиялик ҳужумчи катта футболдаги 20 йиллик фаолияти давомида нақ 10та клуб шарафини ҳимоя қилди. Энг унутилмас лаҳзалардан бирини эса 39 ёшида бошдан ўтказди: Чемпионшипнинг  «плей-офф» босқичи финал баҳсида захирадан майдонга тушиб, «Уотфорд» дарвозасига ҳал қилувчи голни урди ва «Кристал Пэлас» тарихидан абадий жой олди.

Дэвид Фэрклаф. Ливерпуллик энг машҳур «жокер». Дэвид Фэрклаф деярли бутун фаолияти давомида «қизиллар»га содиқ қолган ва «Ливерпул»нинг ўтган аср 70-80-йиллардаги ўта кучли таркибида алоҳида «фигура» сифатида гавдаланган. Қисқаси, Дэвид барқарор равишда захирадан майдонга тушиб, барқарор тўп сурарди. 154та ўйиндан 62таси захирачи ролида, 55та голдан 35таси 60-дақиқадан кейин... Ҳа, Фэрклаф ҳал қилувчи ҳамлага сақлаб қолинган «қурол» эди, гўё. Дэвид кейинчалик ҳаттоки, мавзуга доир китоб ҳам ёзди: «Суперзахира: футболдаги энг машҳур 12-рақам тарихи».

Дивок Ориги(суратда). Буюк «жокер» бўлиш жараёнида олға қадам босаётган ҳужумчи. Унда тан олинган «суперзахира»лар қаторига кириш учун етарлича имконият бор. Аслида Дивокнинг «Ливерпул»даги фаолияти жуда оғир бошланди: абадий захирачи мақоми, 2та муваффақиятсиз ижара сафари («Лилль» ва «Вольфсбург»га)... Ўша вақт футболчи ўзига ҳам савол бергандир: «Нега ҳамон «қизил»ман?» 2018 йилнинг 2 декабрь куни эса ҳаммаси бирдан ўзгарди: Ориги ўйиннинг 96-дақиқасида ашаддий рақиб - «Эвертон» дарвозасига гол урдию, фанатлар муҳаббатига сазовор бўлди. Ўша голдан кейин 25 ёшли бельгиялик ҳужумчи «Барселона»ни тор-мор қилинишида катта роль ўйнади, ЧЛ финалида «Тоттенхэм» дарвозасини нишонга олди. Мана, у янги мавсумда ҳам гол уришга улгурди. Ишлар шундай давом этса, Юрген Клопп бельгияликни ҳеч қаерга қўйиб юбормайди...

А.Аҳмедов тайёрлади.