Яхшими-ёмон, Суперлига-2019 ҳам Ўзбекистон чемпионати тарихига айланди. Бугун миллий биринчилигимизнинг барча мавсумлари медаллари жамоалар ўртасида қандай тақсимлангани ҳақидаги яхлит статистик маълумотларни яна бир бора келтиришни лозим топдик. Чунончи, пойтахтнинг 3та клуби - «Пахтакор», «Локомотив» ва «Бунёдкор» ҳисобидаги медаллар олдига яна 1тадан қўшилди. Хўш, шу билан 28та мавсумнинг умумий ҳосиласи қандай кўринишга келди?
АТИГИ 7та ЧЕМПИОН
28та мавсумда 29та олтин медаль. Бунинг боиси шуки, илк чемпионат финишида «Пахтакор» ва «Нефтчи» ҳисобидаги очколар миқдори тенг бўлиб қолгач, футболимизнинг ўша вақтдаги раҳбарияти қарорига кўра, ҳар икки клубга олтин медаль тақдим қилинган.Ҳозирда «олтин» йиғиш бўйича амалдаги чемпион «Пахтакор» барчадан анча олдинда. «Шерлар» ҳозиргача 28та мавсумнинг нақ 12тасида 1-ўринни банд этишган. Миллий чемпионатимизнинг дастлабки даврлари мутлақ «гегемони» «Нефтчи» ва охирги йилларда катта саҳнага чиққан «Бунёдкор» ҳисобида 5тадан олий пробали медаль бор.
* * * Чемпионатимиз тарихида атиги 7та жамоага олтин медаль ютиш насиб этган, холос. Булар: «Пахтакор» - 12 марта, «Нефтчи» - 5 марта, «Бунёдкор» - 5 марта, «Локомотив» - 3 марта, «Дўстлик» - 2 марта, «Навбаҳор» - 1 марта, МҲСК - 1 марта.
* * * Энг узун чемпионлик серияси «Пахтакор»га тегишли. Пойтахтликлар 2002-2007 йиллар оралиғида тахтдан тушмай, қаторасига 6 марта чемпионлик нашидасини суришган. «Нефтчи» ва «Бунёдкор» эса кетма-кет 4 марта «олтин» ютгани билан мақтаниши мумкин. «Локомотив»нинг чемпионлик юриши эса 3та мавсумдан иборат бўлди. Шунингдек, йўқлик сари юз тутган «Дўстлик» ҳам ўз ҳисобидаги 2та олтин медални кетма-кет равишда қўлга қиритган. Умуман, биринчилигимиз тарихида 6 марта чемпионлик серияси кузатилган бўлиб, «Пахтакор»га бундай юриш 2 бора насиб этган.
* * * Ўртача ҳисобда айтсак, Ўзбекистон миллий биринчилигида ҳар 4 мавсумга 1та чемпион тўғри келмоқда.
* * * 1995-1999 йиллар оралиғидаги 5та мавсум алоҳида аҳамият касб этади. Диққат қилинг, ана шу даврда чемпион жамоа ҳар йили ўзгарган. Яъни ғолиб ўз унвонини ҳимоя қилолмаган.
* * * 29та олтин медалнинг нақ 21таси Тошкент жамоаларига тегишли. Бу жами «олтин»ларнинг деярли 72,5 фоизига тенг.
* * * 2002 йилдан буён олтин медаль Тошкент клубларидан ортаётгани йўқ. Бошқача айтганда, 18 мавсумки, пойтахтнинг 3та клуби - «Пахтакор», «Бунёдкор» ва «Локомотив» галма-гал чемпионлик рутбасига эришмоқда. «Олтин» охирги марта нақ 19 мавсум олдин пойтахтдан четга чиққанди - Фарғонага. Ўшанда шоҳсупага «Нефтчи» кўтарилган эди.
«КУМУШ» БИТТА ОЗ
1-чемпионатда 2та клубга «олтин» берилгани ҳисобига иккинчи даражали медаль эгасиз қолган. Шунинг учун «кумуш»лар сони 28та эмас, 27та. Элит лигамизда 2-ўринни банд этиш бобида «Нефтчи» яққол ажралиб турибди. Фарғоналиклар ҳисобида нақ 9та кумушранг медаль бор. «Пахтакор» эса 6та иккинчи пробали медалга эга ва бу борада «шерлар» «Локомотив» олдиндалар.
* * * Кумуш медаль ютган клублар сони «олтин» эгалариникидан кўпроқ - 8та. Булар - «Нефтчи» - 9 марта, «Пахтакор» - 6 марта, «Локомотив» - 4 марта, «Бунёдкор» - 3 марта, «Насаф» - 2 марта, МҲСК - 1 марта, «Машъал» - 1 марта, «Нурафшон» («Бухоро») - 1 марта.
* * * 2-ўринни банд этиш бобида энг узун серия «Нефтчи» томонидан қайд этилган. Фарғоналиклар Юрий Саркисян бошқарувида 1996-2000 йиллар оралиғида кетма-кет 5 марта финишга 2-бўлиб етиб келишган. «Нефтчи» кейинчалик яна бир бора қаторасига 3 марта «кумуш» олган. «Пахтакор» ва «Локомотив»нинг кумушранг жилога кириш бобидаги серияси ҳам 3 мавсумга тенг.
* * * Кумуш медалларнинг умумий ҳисоб-китоби бўйича ҳам пойтахт вакиллари қолган ҳудудлар жамоаларидан бироз олдинда. Яъни 27та медалдан 14таси Тошкентда қолган.
* * * 2004-2008 ва 2015-2019 йиллар оралиғида кумуш медаль соҳиби ҳар мавсум алмашган. Тўғри, бу орада 5тадан эмас, 4тадан жамоа 2-ўринга жойлашган. Яъни биринчи даврда «Нефтчи», кейингисида эса «Локомотив» 2 марта «кумуш» соҳибига айланган. Шунингдек, дастлабки 4та мавсумда кумуш жамоа мунтазам ўзгарганини ҳам алоҳида таъкидлаш ўринли.
«НАСАФ» ВА «НАВБАҲОР» РАҚОБАТИ
3-ўрин масаласида «Насаф» ва «Навбаҳор» ўртасида ўзгача рақобат юзага келган. Диққат қилинг, жами 28та бронза медалидан 19та (!)си айнан Қарши ва Наманган жамоалари мулкига айланган. Шундай бўлсада, «бронза» соҳиблари сони «олтин» ва «кумуш» эгалариникидан кўпроқ - 9та. Гап шундаки, «Насаф» ва «Навбаҳор» 3-ўринни эгалламаган мавсумларда фақат «Пахтакор» 2 марта «бронза»га эга бўлган. Хуллас, 6та жамоа мавсумни 1 мартадан 3-ўринда якунлаган.
* * * 28та бронза медалининг барча эгалари: «Насаф» - 10 марта, «Навбаҳор» - 9 марта, «Пахтакор» - 2 марта, «Нефтчи» - 1 марта, «Локомотив» - 1 марта, «Бунёдкор» - 1 марта, МҲСК - 1 марта, «Машъал» - 1 марта, «Сўғдиёна» - 1 марта, «Қизилқум» - 1 марта.
* * * Бронза медалига эга чиқиш бобида энг узун серия атиги 4 мавсумга чўзилган: «Насаф» 2013-2016 йиллар оралиғида 3-ўринни бегона қилмаган. Қаршиликлар қолган 6та «бронза»ни 3та уринишда қўлга киритишган. Яъни «Насаф» 3 бора кетма-кет 2 мавсум давомида чемпионатнинг 3-жамоаси бўлган.
* * * «Навбаҳор»нинг бронзага йўғрилган серияси эса 2 марта 3та мавсум, яна бир борада 2 мавсумга чўзилган. Наманганликлар ўтган йили нақ 18 йиллик совринсизликдан кейин яна 3-даражали медаль ютишганини алоҳида айтиш керак.
* * * Вилоятлар жамоалари айнан бронза медали сони бўйича пойтахтликлардан олдинда. Қолаверса, бу борада ўртада катта фарқ бор: 28та «бронза»нинг атиги 5таси пойтахтда қолган, холос.
* * *Чемпионатимиз тарихида 3 марта қаторасига 4 мавсум бронза медали эгаси ўзгарган. Хусусан, охирги 4 йилдан буён «бронза» қўлма-қўл бўлмоқда.
Ўзбекистон чемпионатининг барча совриндорлари
Йил Иштирокчилар сони Чемпион 2-ўрин соҳиби 3-ўрин соҳиби
1992 17та «Пахтакор» - «Сўғдиёна» (Жиззах) «Нефтчи»
1993 16та «Нефтчи» «Пахтакор» «Навбаҳор»
1994 16та «Нефтчи» «Нурафшон» («Бухоро») «Навбаҳор»
1995 16та «Нефтчи» МҲСК «Навбаҳор»
1996 16та «Навбаҳор» «Нефтчи» МҲСК
1997 18та МҲСК «Нефтчи» «Навбаҳор»
1998 16та «Пахтакор» «Нефтчи» «Навбаҳор»
1999 16та «Дўстлик» «Нефтчи» «Навбаҳор»
2000 20та «Дўстлик» «Нефтчи» «Насаф»
2001 18та «Нефтчи» «Пахтакор» «Насаф»
2002 16та «Пахтакор» «Нефтчи» «Қизилқум»
2003 16та «Пахтакор» «Нефтчи» «Навбаҳор»
2004 14та «Пахтакор» «Нефтчи» «Навбаҳор»
2005 14та «Пахтакор» «Машъал» «Насаф»
2006 16та «Пахтакор» «Нефтчи» «Насаф»
2007 16та «Пахтакор» «Қурувчи» («Бунёдкор») «Машъал»
2008 16та «Бунёдкор» «Пахтакор» «Нефтчи»
2009 16та «Бунёдкор» «Пахтакор» «Насаф»
2010 14та «Бунёдкор» «Пахтакор» «Насаф»
2011 14та «Бунёдкор» «Насаф» «Пахтакор»
2012 14та «Пахтакор» «Бунёдкор» «Локомотив»
2013 14та «Бунёдкор» «Локомотив» «Насаф»
2014 14та «Пахтакор» «Локомотив» «Насаф»
2015 16та «Пахтакор» «Локомотив» «Насаф»
2016 16та «Локомотив» «Бунёдкор» «Насаф»
2017 16та «Локомотив» «Насаф» «Пахтакор»
2018 12та «Локомотив» «Пахтакор» «Навбаҳор»
2019 14та «Пахтакор» «Локомотив» «Бунёдкор»
УМУМИЙ ҲИСОБ-КИТОБ
Чемпионатимиз тарихида жами 84та медаль ўйналган бўлса, улардан энг кўпи табиийки, «Пахтакор»га насиб этган - 20таси. «Нефтчи»нинг умумий жамғармаси ҳам чакки эмас - жами 15та медаль. Фақат шуниси борки, Фарғона жамоаси ўз коллекциясини асосан «кумуш» эвазига бойитган. Умуман, 84та медаль атиги 10та жамоа ўртасида тақсимланган.
* * * 5та жамоа 3та турдаги медалга ҳам эга. Булар - «Пахтакор», «Нефтчи», «Бунёдкор», «Локомотив» ва МҲСК.
* * * Йўқолиб кетган «Дўстлик» 2та чемпионлик ёнига бошқа медаль қўшолмагани билан ҳам ажралиб туради.
* * * Жами 10та медаль ютган «Навбаҳор»да бирорта «кумуш» йўқ.
* * * 2012 йилдан буён чемпионатимизда янги совриндорни кўрмаяпмиз. Ўша мавсум «Локомотив» кучли учликка кирган ҳисоб бўйича 10-жамоа бўлганди.
Манба: interfutbol.uz
Киритилган сана: 17.12.2017 17:00
Киритилган сана: 23.11.2017 06:27
Киритилган сана: 29.10.2017 17:51
Киритилган сана: 20.12.2017 09:09
Киритилган сана: 26.11.2017 06:28
Киритилган сана: 29.12.2017 00:29
Киритилган сана: 16.05.2017 14:23
Киритилган сана: 23.07.2017 22:07
Киритилган сана: 24.11.2017 00:17
Киритилган сана: 21.09.2017 12:35
Киритилган сана: 16.01.2018 04:31
Киритилган сана: 07.01.2017 14:02
Киритилган сана: 05.11.2017 13:21
Киритилган сана: 09.10.2017 00:15
Киритилган сана: 08.05.2017 04:20